منسوب به داد و ستد. قبض و اقباضی. تصرفی. بده بستانی: سایر سرکارات خرج ارقام مناصب و ملازمت و احکام تیولات و همه سالجات و تنخواه براتی و انعام و سیورغالات و معافیات و غیره وجوهات داد و ستدی دفتررا ثبت مینمودند. (تذکرهالملوک چ دبیرسیاقی ص 18)
منسوب به داد و ستد. قبض و اقباضی. تصرفی. بده بستانی: سایر سرکارات خرج ارقام مناصب و ملازمت و احکام تیولات و همه سالجات و تنخواه براتی و انعام و سیورغالات و معافیات و غیره وجوهات داد و ستدی دفتررا ثبت مینمودند. (تذکرهالملوک چ دبیرسیاقی ص 18)
مخفف دادن و ستدن: چو بستانی ببایدت داد کز داد و ستد جهان شد آباد. نظامی. دهد بستاند و عاری ندارد بجز داد و ستد کاری ندارد. نظامی. خانه داد و ستد است این جهان کاین بدهد حالی و بستاند آن. نظامی ، بده بستان و معامله متقابل: سلاح از تن و خوی ز رخ ریختند بداد و ستد درهم آمیختند. نظامی. خرید و فروش. بیع و شری. بازرگانی. ستد و داد. معامله. سودا. سوزیان. بیع. سوداگری. تجارت. بازرگانی. کسب. کاسبی. خرید و فروخت: و درمهای ایشان گوناگون است که داد وستدشان بر اوست. (حدود العالم). در کلبۀ نامور باز کرد ز داد و ستد دژ پرآوازکرد. فردوسی. به بیداد مستان تو چیزی ز کس بداد و ستد راستی جوی و بس. اسدی. با خردمند ساز داد و ستد که قوی تر شودخرد ز خرد. سنائی. با بد و نیک وقت داد و ستد نکند هیچ نیک هرگز بد. سنائی. فردا که در شهر آیی، زینهار با کس سخن نگویی و داد و ستد نکنی. (ظهیری سمرقندی سندبادنامه ص 303)، بده بستان. قبض و اقباض، تصرف: خود مدرس مدرسه مذکور گردید و داد و ستد وجوهات حلال را نیز مینمود. (تذکرهالملوک چ دبیرسیاقی ص 2). و حکم مزبور در دفترها ثبت و بدستور سایر وجوهات داد و ستد میشد. (تذکره الملوک همان چ ص 13). و تمامت مالیات دیوانی که در کل ممالک محروسه داد و ستد میشود باید از قرار نسخجاتی که مشارالیه (مستوفی الممالک) از دفتر نویسند... مستند خود ساخته... (تذکره الملوک ص 17). و در روزهای سان جماعتی که داد و ستدایشان با سرکار سرخط است باتفاق سرخطنویس نسخجات سان را میخوانده و می نوشته اند. (تذکرهالملوک ص 41). سوای آنچه از وجوهات مذکوره در سرکار خاصه و اوارجه جمعاست تتمۀ دیگر تماماً در سرکار ضابطه نویس داد و ستد میشود. (تذکره الملوک ص 42). و وجوهات اصفهان که داد و ستد آن با مستوفی اصفهان است. (تذکره الملوک ص 45). - داد و ستد دفتری، قبض و اقباضی که در دفتر دیوان ضبط گردد: صاحب رقمان عالیجاه مشارالیه (یعنی مستوفی الممالک) که حسب الارقام ملازم دیوان بودند پنج نفر و شغل و خدمت ایشان آن بود که کیفیات و ارقام و احکام ملازمت و تنخواه و همه سالجات و تیول و وظایف و معافیات وسیورغالات و غیره نوشتجاتی که متعلق به داد و ستد دفتری است ملاحظه و تصحیح نموده، آنچه مقرون بحساب باشدبمهر و بخط عالیجاه مشارالیه رسانیده و... (تذکرهالملوک ص 17)
مخفف دادن و ستدن: چو بستانی ببایدت داد کز داد و ستد جهان شد آباد. نظامی. دهد بستاند و عاری ندارد بجز داد و ستد کاری ندارد. نظامی. خانه داد و ستد است این جهان کاین بدهد حالی و بستاند آن. نظامی ، بده بستان و معامله متقابل: سلاح از تن و خوی ز رخ ریختند بداد و ستد درهم آمیختند. نظامی. خرید و فروش. بیع و شری. بازرگانی. ستد و داد. معامله. سودا. سوزیان. بیع. سوداگری. تجارت. بازرگانی. کسب. کاسبی. خرید و فروخت: و درمهای ایشان گوناگون است که داد وستدشان بر اوست. (حدود العالم). در کلبۀ نامور باز کرد ز داد و ستد دژ پرآوازکرد. فردوسی. به بیداد مستان تو چیزی ز کس بداد و ستد راستی جوی و بس. اسدی. با خردمند ساز داد و ستد که قوی تر شودخرد ز خرد. سنائی. با بد و نیک وقت داد و ستد نکند هیچ نیک هرگز بد. سنائی. فردا که در شهر آیی، زینهار با کس سخن نگویی و داد و ستد نکنی. (ظهیری سمرقندی سندبادنامه ص 303)، بده بستان. قبض و اقباض، تصرف: خود مدرس مدرسه مذکور گردید و داد و ستد وجوهات حلال را نیز مینمود. (تذکرهالملوک چ دبیرسیاقی ص 2). و حکم مزبور در دفترها ثبت و بدستور سایر وجوهات داد و ستد میشد. (تذکره الملوک همان چ ص 13). و تمامت مالیات دیوانی که در کل ممالک محروسه داد و ستد میشود باید از قرار نسخجاتی که مشارالیه (مستوفی الممالک) از دفتر نویسند... مستند خود ساخته... (تذکره الملوک ص 17). و در روزهای سان جماعتی که داد و ستدایشان با سرکار سرخط است باتفاق سرخطنویس نسخجات سان را میخوانده و می نوشته اند. (تذکرهالملوک ص 41). سوای آنچه از وجوهات مذکوره در سرکار خاصه و اوارجه جمعاست تتمۀ دیگر تماماً در سرکار ضابطه نویس داد و ستد میشود. (تذکره الملوک ص 42). و وجوهات اصفهان که داد و ستد آن با مستوفی اصفهان است. (تذکره الملوک ص 45). - داد و ستد دفتری، قبض و اقباضی که در دفتر دیوان ضبط گردد: صاحب رقمان عالیجاه مشارالیه (یعنی مستوفی الممالک) که حسب الارقام ملازم دیوان بودند پنج نفر و شغل و خدمت ایشان آن بود که کیفیات و ارقام و احکام ملازمت و تنخواه و همه سالجات و تیول و وظایف و معافیات وسیورغالات و غیره نوشتجاتی که متعلق به داد و ستد دفتری است ملاحظه و تصحیح نموده، آنچه مقرون بحساب باشدبمهر و بخط عالیجاه مشارالیه رسانیده و... (تذکرهالملوک ص 17)